1. Wat is lorazepam?
Lorazepam is een medicijn uit de benzodiazepineklasse dat vooral wordt ingezet bij:
- Algemene angstklachten
- Paniekaanvallen
- Spannings- of stressgerelateerde slapeloosheid
- Slaapstoornissen: bij kortdurende inslaapproblemen of onrustige nachten kan dit medicijn als slaapmiddel worden voorgeschreven
- Premedicatie voor medische ingrepen (kalmerend effect)
Belangrijk: Belangrijk: 2,5 mg is de hoogste standaard tablet dosis die beschikbaar is voor volwassenen.
2. Wat doet lorazepam?
Lorazepam versterkt de remmende neurotransmitter GABA in de hersenen. Dit leidt tot:
- Kalmering van overactieve zenuwcellen
- Vermindering van angst en spanning
- Spierverslapping
- Vermindering van slaaponthouding
✅ Tip: de combinatie van angstvermindering en milde sedatie helpt bij stressgerelateerde slapeloosheid.
❌ Negatief effect: door spierslaping kun je je coördinatie iets minder goed aanvoelen.
3. Hoe snel werkt lorazepam?
- Orale tabletten (2,5 mg): werking binnen 20–30 minuten, zowel bij angstklachten als bij inslaapproblemen
➡️ Tip: neem de tablet met wat water in en wacht rustig af; kauwen of pletten kan de werking en dosering verstoren.
4. Hoe lang werkt lorazepam?
| Formulering | Werkingsduur | Halveringstijd |
| Tabletten (2,5 mg) | 8–10 uur | 10–20 uur |
❌ Langdurige sedatie kan de volgende ochtend aanhouden, vooral bij gevoelige of oudere gebruikers.
5. Lorazepam-doseringen
5.1 Dosering bij angstklachten
| Patiëntgroep | Begindosis | Onderhoudsdosis |
| Volwassenen | 0,5 mg 2–3× per dag | 1 mg 2–3× per dag |
| Ouderen / nier-of leverfunctiestoornis | 0,25–0,5 mg 2–3× per dag (halve dosis) | 0,5–1 mg 2–3× per dag |
| Kinderen ≥ 12 jaar | 0,5–1 mg 2× per dag | 0,5–1 mg 2–3× per dag |
ℹ️ Doses halveren bij matige nier- of leverinsufficiëntie
5.2 Dosering bij slaapklachten
| Patiëntgroep | Dosering voor het slapengaan |
| Volwassenen | 1–2 mg |
| Ouderen / verminderde nier- of leverfunctie | 0,5–1 mg |
| Kinderen | niet aanbevolen |
ℹ️ Bij ernstige leverinsufficiëntie wordt lorazepam geheel afgeraden
6. Lorazepam-bijwerkingen
❌ Veelvoorkomend
- Slaperigheid, duizeligheid
- Verminderde concentratie
- Spierzwakte
❌ Minder vaak
- Geheugenvermindering (amnesie)
- Verminderd reactievermogen
- Droge mond
❌ Zwaar
- Ademhalingsdepressie (bij combinatie opioïden of alcohol)
- Paradoxale reacties: agitatie, agressie
- Verslaving bij langdurig gebruik
➡️ Tip: gebruik slaappatroondagboek om bijwerkingen en effect bij te houden.
7. Succesvol afbouwen van lorazepam
Plotseling stoppen kan leiden tot ontwenningsverschijnselen (angst, tremor, slapeloosheid). Kies voor geleidelijke afbouw:
- Week 1–2: verlaag dagdosering met 10 %
- Week 3–4: nogmaals 10 % minder
- Daarna: elke 2 weken 10 % afbouwen
- Eindfase: bij 10 % resterende dosis stapje-voor-stapje naar 0 mg
✅ Tip: verleng afbouwinterval bij ernstige klachten en voeg ontspanningsoefeningen toe.
8. Lorazepam en autorijden
❌ Risico’s:
- Verminderde rijvaardigheid door sedatie
- Vertraagde reactietijd
➡️ Tip: wacht minimaal 24 uur na inname voordat je achter het stuur stapt.
9. Lorazepam en paracetamol samen
- ✅ Deze combinatie kent geen ernstige interacties
- ✅ Paracetamol versterkt het kalmerende effect níet, maar pakt wél hoofdpijn aan
➡️ Tip: houdt afstand aan tussen inname (> 2 uur) om ongemak van maagklachten te voorkomen.
10. Lorazepam versus Diazepam
| Kenmerk | Lorazepam | Diazepam |
| Werkingsintensiteit | Hogere anxiolyse en sedatie per mg | Lager effect per mg, nodig hogere dosering |
| Halveringstijd | 10–20 uur, matige nasleep | 20–50 uur, kans op ochtendhangover |
| Aanvang slaap | 20–30 min, snel in- en doorslapen | 30–60 min, langduriger doorslapen |
| Potentie (equivalent) | 1 mg lorazepam ≈ 10 mg diazepam | 10 mg diazepam ≈ 1 mg lorazepam |
- ✅ Lorazepam: kies je bij hevige angst én wanneer je snel in slaap wilt vallen én blijven.
- ✅ Diazepam: geschikt voor mildere slaapstoornissen of om ’s nachts langer door te slapen dankzij de lange werking.
- ❌ Let op: diazepam kan leiden tot langere sufheid en ophoping bij dagelijks gebruik.
11. Lorazepam of Oxazepam – welk slaapmiddel kies je?
| Kenmerk | Lorazepam | Oxazepam |
| Slaapgebruik | Krachtig inslaappilletje, remt nachtelijke angst | Mild inslaapmiddel, bevordert doorslapen |
| Onset & duur | 20–30 min aanvang, 8–10 uur werking | 30–60 min aanvang, 6–8 uur werking |
| Residuale slaperigheid | Matig, kan ochtendhangover geven | Lager, vaak frisser wakker |
| Potentie | Sterker per mg | Zwakker per mg |
| Gebruiksvriendelijkheid | Eén- of tweemaal daags | Meestal eenmaal daags voor het slapen |
- ✅ Kies Lorazepam: bij ernstig inslaapprobleem met angst of stress, wanneer je snel en diep wilt slapen.
- ✅ Kies Oxazepam: bij milde slaapklachten, ouderen of gevoelige slapers die geen nasleep willen.
- ❌ Tip: experimenteer niet zelf; wissel niet tussen beide zonder duidelijke reden.
Met deze extra punten kun je bewuster kiezen welk benzodiazepine het beste aansluit bij jouw slaapprofiel.
12. Lorazepam en alcohol
❌ Gevaren:
- Versterkte sedatie en sufheid
- Verhoogd val- en ongevallenrisico
- Risico op ademhalingsdepressie
➡️ Tip: vermijd alcohol volledig tijdens gebruik van dit medicijn.
13. Alternatieven voor lorazepam
13.1 Alternatieven bij angst
- Buspiron
- Werkt op serotoninereceptoren, geen sedatie
- Geschikt voor chronische angstklachten
- SSRI’s / SNRI’s (bijv. escitalopram, venlafaxine)
- Langzaam op te bouwen, duurzaam effect
- Geen afhankelijkheid, maar begint pas na weken te werken
- Pregabaline / Gabapentine
- Effectief bij zenuwpijn én angst
- Kan mild kalmerend werken, maar minder verslavingspotentieel dan benzo’s
- Therapie & ontspanningstechnieken
- Cognitieve gedragstherapie (CGT) of mindfulness
- Biologische feedback, ademhalingsoefeningen
13.2 Alternatieven bij slaap
- Z-drugs (zolpidem, zopiclon)
- Snel inslaapprobleem, kortdurende kuur (max. 4 weken)
- Minder spierverslapping dan benzodiazepinen
- Antihistaminica (bijv. doxylamine, hydroxyzine)
- Milde sedatie, zonder benzodiazepinerisico
- Effect na 30–60 minuten, beperkte halveringstijd
- Melatonine
- Natuurlijke slaaphormoon, veilig bij kortdurend gebruik
- Helpt bij jetlag en verstoord dag-nachtritme
- Herbal blends (valeriaan, passiebloem)
- Ruim verkrijgbaar, variabel effect
- Vaak gecombineerd met melatonine of magnesium
13.3 Neutrale (niet-medicamenteuze) alternatieven
- Slaaphygiëne
- Vaste bedtijden, schermloos uur voor slapen, koele, donkere slaapkamer
- Beweging & ontspanning
- Dagelijkse lichaamsbeweging, yoga, progressieve spierontspanning
- Slaapprotocol
- Slaappatroondagboek bijhouden, stimuluscontrole (bed alleen voor slapen)
- Cognitieve gedragstherapie voor insomnia (CGT-I)
- Bewezen effectief op lange termijn, zonder medicatie
Met deze overzichtelijke gids vind je snel antwoord op al je vragen over dit medicijn en de 2,5 mg dosering. Zo gebruik je het middel veilig, effectief en met inzicht in bijwerkingen, interacties en afbouw.
