Wat is semaglutide
Semaglutide is een geneesmiddel dat oorspronkelijk is ontwikkeld voor de behandeling van type 2 diabetes. Het behoort tot de groep GLP-1-receptoragonisten (glucagon-like peptide-1). GLP-1 is een natuurlijk hormoon in ons lichaam dat de insulinesecretie verhoogt en de glucagonproductie verlaagt. Door semaglutide na te bootsen, helpt het bij:
- Het verlagen van de bloedglucose na een maaltijd
- Het bevorderen van een vol gevoel (verzadiging)
- Het vertragen van maaglediging
Deze eigenschappen zorgen ervoor dat patiënten niet alleen minder glucosepieken hebben, maar dat ze ook minder gaan eten. Daarom wordt semaglutide naast diabetes nu ook ingezet voor gewichtsverlies.
Belangrijke kenmerken
- Werkingsmechanisme: GLP-1-agonist
- Toediening: Subcutane injectie, eenmaal per week
- Merknaam: Wegovy® (voor gewichtsverlies) en Ozempic® (voornamelijk voor diabetes)
Hoe snel werkt semaglutide
Veel mensen vragen zich af hoe snel ze resultaat kunnen zien. Hieronder een globaal overzicht van de tijdlijn:
- Week 1 t/m 4 (startfase)
- Dosering start meestal op 0,25 mg per week
- Vaak treedt er al na enkele weken een milde afname in eetlust op
- Gewichtsverlies in deze fase is meestal bescheiden (rond 2–4 kg)
- Week 5 t/m 12 (titratiefase)
- Dosering wordt elke 4 weken verhoogd (bijvoorbeeld naar 0,5 mg, daarna 1,0 mg)
- Maaglediging blijft vertraagd, verzadiging neemt toe
- Gewichtsverlies versnelt: gemiddeld 5–10 % van het uitgangsgewicht na 12 weken
- Na 3 maanden (onderhoudsdosis)
- Doel: 2,4 mg per week (hoogste aanbevolen dosis voor obesitas)
- Personen kunnen na 3 maanden al 10–15 % van hun lichaamsgewicht verliezen
- Verdere progressie hangt af van leefstijl, start-BMI en individuele gevoeligheid voor het middel
Tip: Houd in de eerste weken een voedingsdagboek bij om je eetgedrag beter te begrijpen. Zo kun je bijsturen wanneer je merkt dat semaglutide je hongerprikkel heeft verlaagd, maar je toch calorierijke keuzes maakt.
Hoe lang werkt semaglutide
Semaglutide heeft een lange halfwaardetijd van ongeveer 1 week. Dit betekent:
- Eén keer per week injecteren is voldoende om een stabiele bloedspiegel te behouden.
- Na stoppen met semaglutide kan het effect geleidelijk afnemen; het gewichtsverlies kan deels terugkomen als leefstijlfactoren niet zijn aangepast.
Duur van het effect in het lichaam
| Kenmerk | Omschrijving |
| Halfwaardetijd | ~ 7 dagen |
| Uitscheiding | Hoofdzakelijk via de nier, kleine fractie via de gal |
| Werkingsduur (na laatste injectie) | 4–6 weken therapeutisch actief |
In de meeste studies blijft het gewichtsverlies behouden zolang semaglutide wordt gebruikt. Na stoppen kan in de daaropvolgende 12–24 weken een deel van het verloren gewicht terugkeren, tenzij men leefstijlveranderingen (dieet, beweging) duurzaam heeft doorgevoerd.
Semaglutide dosering
De dosering van semaglutide voor gewichtsverlies (Wegovy®) verloopt volgens een strikt schema om bijwerkingen te minimaliseren:
- Startdosis: 0,25 mg per week (4 weken)
- Verhoging naar 0,5 mg per week (4 weken)
- Verhoging naar 1,0 mg per week (4 weken)
- Verhoging naar 1,7 mg per week (4 weken)
- Onderhoudsdosis: 2,4 mg per week (onbeperkt, zolang effectief en verdragen)
⚠️ Let op: plotseling stoppen kan leiden tot snellere terugkeer van eetlust en gewichtstoename.
| Periode | Dosering Wegovy® |
| 0–4 weken | 0,25 mg/week |
| 5–8 weken | 0,5 mg/week |
| 9–12 weken | 1,0 mg/week |
| 13–16 weken | 1,7 mg/week |
| Vanaf 17 weken | 2,4 mg/week (onderhoud) |
Hoe stop je met semaglutide en bouw je de dosis af
Voor veel gebruikers komt er een moment dat ze willen (of moeten) stoppen met semaglutide. Dit kan zijn omdat het doelgewicht bereikt is, de behandeling niet meer effectief is, of vanwege bijwerkingen. Hieronder vind je richtlijnen om op een verantwoorde manier te stoppen of af te bouwen
Semaglutide bouwt zich in je lichaam op door de lange halveringstijd (ca. 7 dagen). Plotseling stoppen veroorzaakt geen klassieke “ontwenningsverschijnselen” zoals bij sommige andere middelen, maar er zijn wel aandachtspunten:
- Je hongergevoel kan snel terugkeren, waardoor gewichtsverlies stokt of zelfs omkeert.
- Bloedglucose (indien van toepassing) kan weer gaan schommelen.
- Maag-darmklachten verdwijnen meestal geleidelijk na 1–2 weken.
- Bepaal je doel en timing
- ✎ Waarom stoppen?: Maak voor jezelf helder wat de reden is. Wil je stabiliseren op je huidige gewicht? Komen er bijwerkingen bij een hogere dosis? Of wil je simpelweg onderzoeken of je het resultaat kunt vasthouden zonder medicatie?
- ✎ Maak een planning: Kies bij voorkeur een periode zonder grote feestdagen of stressmomenten. Zo minimaliseer je ongewenste eetbuien of terugval in oude gewoonten.
- Stapsgewijs dosering verlagen
| Fase | Duur | Afbouwdosering |
| 1. Start onder onderhoudsdosis | – | 2,4 mg/week (huidig niveau) |
| 2. Stap 1 | Week 1–4 | 1,7 mg/week |
| 3. Stap 2 | Week 5–8 | 1,0 mg/week |
| 4. Stap 3 | Week 9–12 | 0,5 mg/week |
| 5. Laatste stap | Vanaf Week 13 | 0 mg/week (stoppen) |
- Ondersteunende leefstijlaanpassingen
- ✔ Voedingsplan: Zorg dat je voldoende vezels (groenten, volkorenproducten) en eiwitten (magere vis, kip, peulvruchten) binnenkrijgt. Dit houdt je langer vol en voorkomt onnodig snacken.
- ✔ Beweging: Verhoog geleidelijk de intensiteit of duur van je trainingen omdat de verzadigende werking van semaglutide minder wordt naarmate de dosis daalt. Richt je op minimaal 150 minuten matig-intensieve inspanning per week (bijv. stevig wandelen, fietsen).
- ✔ Gedragsbewaking: Houd een kort dagboek bij waarin je dagelijks noteert wat je eet en hoeveel je beweegt. Dit vergroot bewustzijn en helpt bijsturen zodra je merkt dat je weer méér gaat eten.
- ✔ Slaap en stress: Voldoende slaap (7–9 uur per nacht) en stressmanagement (meditatie, ademhalingsoefeningen) ondersteunen hormonen die je honger en verzadiging reguleren.
Semaglutide bijwerkingen
Semaglutide is over het algemeen goed verdragen, maar kan bij sommige gebruikers bijwerkingen veroorzaken. Hieronder vind je een overzicht, met symbolen om snel te onderscheiden:
- Meest voorkómen (+)
- Misselijkheid (in startfase)
- Braken of overgeven
- Diarrree of obstipatie
- Buikpijn, opgeblazen gevoel
- Verminderde eetlust
- Minder voorkómen (~)
- Hoofdpijn
- Vermoeidheid
- Duizeligheid
- Indigestie
- Zeldzaam (–)
- Acute alvleesklierontsteking (pancreatitis)
- Galstenen of galblaasproblemen
- Verhoogde hartslag in rust
- Allergische reacties (huiduitslag, jeuk, zwelling)
- Verergering van bestaande nierproblemen
Tip: Begin met een lage startdosis en bouw langzaam op. Zo krijgt je maag de tijd om zich aan te passen, wat misselijkheid helpt verminderen.
Waarschuwingen en aandachtspunten
- ⚠️ Langdurig braken of ernstige diarree kan leiden tot uitdroging en elektrolyttekort. Drink voldoende water en overweeg een ORS-oplossing (orale rehydratie).
- ⚠️ Symptomen van pancreatitis (plotselinge, hevige buikpijn, uitstralend naar de rug) vergen onmiddellijke medicatiehulp.
- ⚠️ Zwangere vrouwen en borstvoeding: Er is onvoldoende onderzoek naar de veiligheid bij zwangere of zogende vrouwen; gebruik wordt meestal ontraden.
- ⚠️ Schildkliercarcinoom: In dierstudies toonde semaglutide verhoogde incidentie van schildkliercarcinoom. Deze bevinding is niet vertaald naar mensen, maar blijf alert op knobbels of zwellingen in de hals.
Semaglutide alternatief
Niet iedereen kan of wil semaglutide gebruiken. Er zijn alternatieven, zowel medicamenteus als niet-medicamenteus:
- Andere GLP-1-agonisten
- Liraglutide (Saxenda®)
- Dulaglutide (Trulicity®) (off-label voor obesitas)
- Exenatide (Byetta®, Bydureon®) (minder vaak voorgeschreven specifiek voor gewichtsverlies)
- Dual- of multi-agonistische middelen
- Tirzepatide (Mounjaro®) – GLP-1/GIP-duale werking, recent in opkomst voor zwaarlijvigheid
- Bupropion/naltrexon (Mysimba®) – invloed op eetlust en beloningssysteem
- Niet-medicamenteuze opties
- Leefstijlaanpassing: combinatie van uitgebalanceerde voeding (eet meer vezels, eiwitten, minder bewerkte koolhydraten) en regelmatige beweging
- Gedragstherapie: psychologische begeleiding om eetpatronen te doorbreken
- Bariatrische chirurgie (bij ernstige obesitas, BMI > 40 of > 35 met comorbiditeiten)
Tip: Combineer semaglutide altijd met een aangepaste leefstijl om het blijvende effect te maximaliseren. Zonder leefstijlaanpassingen is de kans op terugval groter zodra het middel wordt gestaakt.
Semaglutide en alcohol
Alcoholgebruik kan invloed hebben op zowel de effectiviteit van semaglutide als op de bijwerkingen:
- Interacties met de maag–darmwerking
- Alcohol kan maagklachten verergeren, wat gecombineerd met semaglutide-nausea tot extra ongemak leidt.
- Roerbuikpijn, brandend maagzuur of diarree kunnen versterkt worden.
- Effect op bloedsuiker
- Hoewel semaglutide zelf niet direct hypoglykemie veroorzaakt, kan alcohol wel de bloedsuikerspiegel verlagen. In combinatie met semaglutide en eventuele andere bloedsuikerverlagende middelen is er extra waakzaamheid nodig.
- Gewichtsverlies en caloriebalans
- Alcoholische dranken bevatten vaak veel lege calorieën (bijvoorbeeld 7 kcal per gram alcohol). Dit kan gewichtsverlies vertragen of deels tegengaan.
- Keuze van drank: droge wijnen of light-bieren zijn minder calorierijk dan zoete likeuren of cocktails.
⚠️ Let op: Combineer semaglutide niet met overmatig alcoholgebruik. Houd het bij maximaal 1–2 eenheden per dag (afhankelijk van je geslacht en lichaamsgewicht) en wees alert op klachten als misselijkheid en duizeligheid.
Met bovenstaande informatie heb je een uitgebreid en overzichtelijk beeld van semaglutide, van werkwijze tot dosering, bijwerkingen en alternatieven. Semaglutide biedt voor veel mensen een waardevolle aanvulling op leefstijlaanpassingen, maar houd altijd altijd rekening met mogelijke bijwerkingen en de noodzaak om je leefwijze blijvend aan te passen. Met de juiste kennis kun je weloverwogen beslissen of semaglutide het volgende stapje is op jouw weg naar een gezonder gewicht.
Heeft u meer uitleg of aanvullende gidsen nodig? Neem dan gerust contact met ons op via onze contactpagina.
referenties
- Zorginstituut Nederland. Advies: semaglutide (Wegovy®) niet vergoeden bij obesitas. 16 juli 2024. Beschikbaar
- College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG). Geneesmiddelen-informatiebank: Ozempic® & Wegovy® bijsluiters. Actueel 2025.
- Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG). Update tekorten GLP-1-agonisten en herziening NHG-Standaard Obesitas. 2024.
- Wilding JP et al. “Once-Weekly Semaglutide in Adults with Overweight or Obesity” (STEP 1-trial). New England Journal of Medicine. 2021.
- Jastreboff AM et al. “Tirzepatide vs Semaglutide for Obesity.” New England Journal of Medicine. 2025.
- European Medicines Agency. EU actions to tackle shortages of GLP-1-agonists. 2024.
- Verywell Health. Wegovy Can Sustain Weight Loss for 4 Years & Support Heart Health. 2024.
